شاید در نگاه اول نوع و جنس لولههای مورد استفاده در سیکل یک استخر و یا جکوزی در مقایسه با تجهیزات استفاده شده در موتورخانه و یا کاسه استخر کمترین اهمیت را داشته باشند، اما به جرأت میتوان گفت که لولهها مهمترین بخش در سیستم کلی یک استخر هستند. با توجه دفن شدن قسمت اعظم شبکه لوله کشی مربوط به استخر یا جکوزی در بتن و یا زمین، واضح است که بروز هرگونه مشکلی برای لولهها غیر قابل تعمیر و یا بسیار دشوار و پرهزینه خواهد بود. این در حالی است که سایر قسمتهای مربوط به تأسیسات مکانیکی یک استخر معمولاً در دسترس بوده و به راحتی قابل تعمیر و یا تعویض هستند. با توجه به موارد ذکر شده لولههای مورد استفاده در سیستم استخر باید دارای مشخصات زیر باشند:
1- عمر بالا
عمر بالا یکی از خصوصیاتی است که تنها شامل لولههای استخر نمیشود، تمامی لولههایی که در صنعت تأسیسات کاربرد دارند بایستی از عمر و دوام بالا برخوردار باشند، چرا که عمر لولههای استفاده شده در تأسیسات و عمر استخر یا بطور کلی ساختمان، ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر داشته و اتمام عمر کاری شبکه لوله کشی به معنای پایان عمر ساختمان خواهد بود و یا حداقل هزینههای هنگفتی را به ساختمان تحمیل خواهد نمود.
2- مقاوت فیزیکی در برابر فشار ناشی از دفن شدن در زمین یا بتن
مقاومت فیزیکی بالا در مقابل دفن شدن نیز تنها شامل لولههای استخر نمیشود، اما با توجه به اینکه اغلب لولههای استخر در بتن یا زیر بتن دفن شده و بار ناشی از وزن آب و وزن بتن را تحمل میکنند، دارا بودن توان کافی جهت تحمل این بار برای لولههای استخر ضروری است.
3- قابلیت تحمل فشار بالا خصوصاً در استخرهای بزرگ و سیکل جکوزی
پر واضح است که تحمل فشار یکی از مهمترین فاکتورهای مؤثر در انتخاب لولههای استخر است. در استخرهای بزرگ که عمق آب زیاد بوده و پمپهای مربوط به تصفیه و گرمایش از توان بسیار بالایی برخوردار هستند و همچنین در سیکل مربوط به جت نازلهای جکوزی، فشار ایجاد شده توسط پمپها بالاست. بعلاوه ممکن است در اثر بروز برخی مشکلات نظیر گرفتگی لولهها توسط یک جسم خارجی یا انسداد ناخواسته یک فیلتر یا غیره فشار موجود در لولهها بسیار بالا رود، پس لوله نه تنها باید تحمل فشار عادی سیستم را داشته باشد، بلکه تحمل فشار بالاتر از فشار کاری سیستم نیز برای لولهها ضروریست.
4- مقاوم بودن در برابر کلر و ازن و سایر مواد شیمیایی موجود در آب استخر
مقاومت لولهها در مقابل کلر و مواد شیمیایی از دو نظر حائز اهمیت است:
اول اینکه خوردگی در لولهها در اثر تماس با مواد شیمیایی باعث پایین آمدن عمر شبکه لوله کشی و در نتیجه پایین آمده عمر استخر میشود، چرا که تعمیر یا تعویض لولههای مدفون در بتن یا زیر کاسه استخر غیر ممکن بوده یا بسیار پر هزینه است.
دوم اینکه زنگ زدگی یا خوردگی لوله باعث برهم خوردن تعادل شیمیایی آب شده و همچنین کارایی سیستم ضد عفونی استخر را از بین میبرد یا کاهش میدهد. به علاوه ذراتی که از لولهها به آب استخر افزوده میشوند – نظیر زنگ آهن – به دانههای شن موجود در فیلتر شنی میچسبند. این ذرات در حین بک واش فیلتر به راحتی از دانههای شن جدا نشده و کارایی فیلتر و در نیجه کل سیستم تصفیه استخر نیز از بین میرود یا کاهش مییابد.
برای رفع این مشکل شنها بایستی زود به زود تعویض شوند که این کار نیز هزینههای جاری سیستم را افزایش میدهند. در داخل کاسه استخر نیز زنگ آهن در اطراف لولههای ورودی و خروجی استخر باعث قرمز شدن کاشیهای استخر و یا جکوزی شده و منظره نامطلوبی را بوجود میآورد.
5- مقاومت در برابر رسوب
ایجاد رسوب در لولهها باعث کاهش سطح مقطع لوله و در نتیجه افزایش سرعت سیال در لولهها میشود. این مسئله مقاومت لوله در برابر حرکت سیال را افزایش داده و در نتیجه به پمپ فشار وارد میکند. از جهت دیگر افزایش سرعت آب در لوله باعث بروز خوردگی در اتصالات میشود.
6- عدم وجود محدودیت در سایز و نوع اتصالات
بسیار دیده شده که نوع لوله و اتصالاتی که در کاسه استخر استفاده میشود با نوع لوله و اتصالاتی که در موتورخانه استخر استفاده میشود تفاوت دارد و تنها دلیل این امر کامل نبودن اتصالات یا به عبارت دیگر عدم وجود تنوع در اتصالات تولیدی در یک لوله خاص است. یکسان نبودن لوله و اتصالات در کل تأسیسات استخر مشکلاتی را در پی دارد که مهمترین آن استفاده اجباری از لولههایی است که برای استخر مناسب نیستند.
7- ایجاد افت فشار کمتر در مقابل جریان سیال
افت فشار بالا ناشی از بالا بودن زبری لوله و همچنین نوع اتصالات است که باعث میشود در زمان انتخاب تجهیزات به پمپ قویتری نیاز باشد. زبری لوله نیز باعث ایجاد رسوب میشود که مشکلات ناشی از رسوب نیز در بند 5 ذکر شد.
8- سهولت اجرا
سهولت و سرعت اجرا نیز یکی از عواملی است که در انتخاب لوله میتوان مد نظر قرار داد. گاهی اوقات سختی کار یا کندی کار با یک نوع لوله باعث میشود که لوله علی رغم دارا بودن مزایای زیاد جهت اجرا در استخر، از لیست انتخابها کنار گذاشته شود.
9- قیمت مناسب
قیمت مناسب تنها مختص لوله نمیشود و تقریباً هر تجهیز یا مصالحی که در استخر و یا ساختمان استفاده میشود باید توجیه اقتصادی داشته باشد. لوله هر اندازه که دارای قابلیتهای مطلوب باشد، در صورتی که استفاده از آن توجیه اقتصادی نداشته باشد، قابل استفاده نخواهد بود.